Fıkıh ilminde, para ve para mübadeleleri ilk devirlerden itibaren değişik açılardan tartışılmıştır. Para mübadeleleri, daha yaygın güncel adıyla döviz işlemleri, bilişim teknolojisinin gelişimine paralel olarak büyük bir değişim ve gelişim göstermiştir. Döviz kurlarının dalgalanmaya bırakıldığı 1973 yılından itibaren piyasalarda vadeli döviz işlemleri uygulanmaya başlanmış, bugün birçok farklı uygulama ortaya çıkmıştır. Günümüzde döviz alım satım işlemleri spot ve türev (vadeli) olmak üzere başlıca iki grupta toplanmaktadır. Bu eserde halen uygulanmakta olan farklı işlem türleri, fıkhî açıdan incelenmeye ve alternatifleriyle birlikte değerlendirilmeye çalışılmıştır.