1951 yılında İzmir Ödemiş’te doğdu. İstanbul Yüksek İslam Enstitüsü’nü (1974) ve İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni (1976) bitirdi. Atatürk Üniversitesi İslamî İlimler Fakültesi’nde İslam Hukuku Dalı’nda doktorasını tamamladı (1981). 1977’de İstanbul Yüksek İslam Enstitüsü’ne asistan olarak intisap etti ve Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’ne dönüşen bu kurumdaki öğretim üyeliği görevini emekli olduğu 2010 yılına kadar sürdürdü. Bu arada İlahiyat Fakültesi dekan yardımcısı, İlahiyat Meslek Yüksekokulu müdürü, İlahiyat Fakültesi dekanı ve (Marmara Üniversitesi’ni temsilen) Üniversitelerarası Kurul üyesi olarak görev yaptı. Cezayir’de bulunan Cezayir, Emîr Abdülkadir ve Annâbe üniversiteleri ile Malezya Uluslararası İslam Üniversitesi’nde ve Frankfurt Goethe Üniversitesi’nde misafir öğretim üyesi olarak dersler verdi. İslam İşbirliği Teşkilatı’na bağlı Uluslararası İslam Fıkıh Akademisi toplantılarına uzman ve Türkiye’yi temsilen üye olarak katıldı. Başlangıcından itibaren TDV İslâm Ansiklopedisi’nin Fıkıh İlim Heyeti’nde yer aldı ve uzun süre bu heyetin başkanlığını yürüttü. 2010 yılında kurulan İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi’nin kurucu rektörlüğü görevini 2018 yılına kadar sürdürdü. Evli ve üç çocuk babası olan Dönmez, halen aynı üniversitede öğretim üyesidir.