Muğla Milas’ta doğdu. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nden mezun oldu (1972). Aynı üniversitede “Defterdar Sarı Mehmed Paşa, Zübde-i Vekayiât, Tahlil ve Metin” adlı çalışmasıyla doktorasını tamamladı (1980). 1983’te yardımcı doçent, 1987’de Marmara Üniversitesi’nde doçent ve 1993’te Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nde profesör oldu. 2010 yılında emekliye ayrılan Özcan, halen Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi öğretim üyesidir.