Hanefî-Mâtürîdî kelam geleneğinin bir temsilcisi kabul edilen Ebû Şekûr Muhammed b. Abdüsseyyid b. Şuayb es-Sâlimî el-Keşşî (ö. 460/1068’den sonra) Batı Karahanlılar’ın hâkimiyetindeki Semerkant bölgesinde yaşamış önemli bir kelamcıdır. Sâlimî, bâtıl dinlere karşı akılcı metoduyla birlikte nassı merkeze alarak tevhit inancını, bidat mezhepler ve görüşlerine karşı da Ebû Hanîfe ve Mâtürîdî’nin görüşlerine dayanarak Hanefî-Mâtürîdiliği savunmuştur. Bu özellikleri, onu döneminin dinî, siyasî ve sosyokültürel bağlamının ayrılmaz bir parçası hâline getirmiştir.

Eserde Sâlimî’nin günümüze ulaşan tek kitabı olan et-Temhîd fî beyâni’t-tevhîd çerçevesinde akıl, duyular, âlem ve bilgi türleri üzerine görüşleri ele alınmış; isbât-ı vâcib tartışmaları, mucizeler, insan fiilleri ve hilafet gibi konulara dair yaklaşımları karşılaştırmalı bir perspektifle irdelenmiştir. Ayrıca Sâlimî’nin ilmî kişiliği ve biyografisi, dönemin konjonktürü ile birlikte temel kaynaklara dayalı olarak ayrıntılı bir şekilde incelenmiştir. Bunun yanı sıra, Hanefî-Mâtürîdî anlayışın teşekkül ettiği Mâverâünnehir’de Selçuklu-Batı Karahanlı çekişmelerinin yansımalarına ve dönemin önde gelen kelam ekolleri olan Eşʻarîler ile Hanefî-Mâtürîdîler’in satır aralarından tespit edilebilen tartışmalarına da değinilerek İslam düşünce tarihinin önemli bir meselesine ışık tutulmuştur.

Sâlimî’nin Kelam Anlayışı, kelam tarihi ve konularına ilgi duyan akademisyen ve okurlar için değerli bir kaynak sunmakta ve kelam disiplininin zenginliklerine daha yakından bakma fırsatı sağlamaktadır.

 

Satın almak için tıklayınız.