Okan Kadir Yılmaz

authors

translators

editors

chapterAuthors

responsibleAuthors

preparers

Berat Açıl

Sadık Yazar

Kadir Turgut

Özgür Kavak

Turkish

İkinci Klasik Dönem Projesi

İSAM Yayınları

Başvuru Eserleri Dizisi

Telif

edebul_mufti.jpg

Ebū’l-Feyż Meḥmed Fıḳhī el-ʿAynī el-Ḥanefî

Kesin olmamakla birlikte 1676&nbsp; yılında Antep&rsquo;te doğdu. İstanbul&rsquo;daki tahsil hayatından sonra Keşf&icirc; Osman Efendi medresesinde m&uuml;derrislik yaptı. 1719&rsquo;da fetvah&acirc;neye intisap etti, 1725&rsquo;te fetva emini oldu. Bu g&ouml;revden azledildikten sonra yeniden m&uuml;derrislik yapmaya devam etti. 1731 yılında bu g&ouml;revinden alınarak İzmir kadılığına getirilen Mehmed Fıkh&icirc; Efendi, 1730&rsquo;ların ortalarında vefat etmiştir.

Osman Şahin

XVIII. y&uuml;zyılın tanınmış Osmanlı fakihlerinden ve fetva eminlerinden Eb&uuml;&rsquo;l-Feyz Mehmed (Muhammed) Fıkh&icirc; el-Ayn&icirc;&rsquo;nin Hanef&icirc; mezhebinde fetva &acirc;dabı/usul&uuml; alanına ait eseri Ris&acirc;le f&icirc; edebi&rsquo;l-m&uuml;ft&icirc;, Prof.Dr. Osman Şahin&rsquo;in tahkikiyle İsl&acirc;m Araştırmaları Merkezi&rsquo;nin (İSAM) İkinci Klasik D&ouml;nem Projesi kapsamında yayımlandı.

Hanef&icirc; mezhebinde fetva usul&uuml; alanında kaleme alınmış m&uuml;stakil d&ouml;rt &ccedil;alışmadan biri olan Ris&acirc;le f&icirc; edebi&rsquo;l-m&uuml;ft&icirc;, m&uuml;ft&uuml;n&uuml;n fetva verirken, fetva soranın da fetva isterken riayet etmeleri gereken usul ve kaideleri ortaya koyan ve literat&uuml;rde &ldquo;edeb&uuml;&rsquo;l-fetv&acirc;&rdquo;, &ldquo;&acirc;d&acirc;b&uuml;&rsquo;l-m&uuml;ft&icirc;&rdquo;, &ldquo;resm&uuml;&rsquo;l-m&uuml;ft&icirc;&rdquo; ve &ldquo;us&ucirc;l&uuml;&rsquo;l-ift&acirc;&rdquo; gibi adlarla da anılan fetva usul&uuml; alanının n&acirc;dir eserlerindendir. Hanef&icirc; mezhebinin fetva usul&uuml;n&uuml; ana hatlarıyla ortaya koyan bu &ccedil;alışma, k&uuml;&ccedil;&uuml;k hacmine rağmen altmışın &uuml;zerinde kaynaktan istifade etmesi, daha evvel bu alanda yazılmış eserlerde yer almayan yeni konu başlıklarını i&ccedil;ermesi ve d&ouml;nemin fetva usul&uuml; anlayışıyla fetva kurumunun işleyişine ışık tutması a&ccedil;ısından &ouml;nemlidir.&nbsp;

Eser İstanbul baskısıyla eş zamanlı olarak Beyrut&rsquo;ta D&acirc;ru İbn Hazm tarafından da basılmıştır.

Satın almak i&ccedil;in <a href="https://www.diyanetvakfiyayin.com.tr/tr/urun/risle-f-edebil-muft-prestij">tıklayınız</a>. 
&nbsp;

Risāle fī Edebi’l-Muftī

TesdidulKavaidEsrefAltasWebsiteCKTRAR_2021.jpg

Seyyid Şerīf Zeynuddīn Ebū’l-Ḥasan ʿAlī b. Muḥammed b. ʿAlī el-Curcānī

Şemsuddīn Ebū’s̱-S̱enā’ Maḥmūd b. ʿAbdirraḥmān b. Aḥmed el-İṣfahānī

Eşref Altaş

1973 yılında Erzurum&rsquo;da doğdu. Marmara &Uuml;niversitesi İlahiyat Fak&uuml;ltesi&rsquo;nden mezun oldu (1998). Aynı &uuml;niversitenin Sosyal Bilimler Enstit&uuml;s&uuml;&rsquo;nde &ldquo;K&acirc;tip &Ccedil;elebi&rsquo;de Islahat D&uuml;ş&uuml;ncesi&rdquo; adlı teziyle y&uuml;ksek lisansını (2002), &ldquo;Fahreddin er-R&acirc;z&icirc;&rsquo;nin İbn S&icirc;n&acirc; Yorumu ve Eleştirisi&rdquo; adlı teziyle doktorasını (2009) tamamladı. 2010-2015 yılları arasında &Ccedil;anakkale Onsekiz Mart &Uuml;niversitesi ve Yalova &Uuml;niversitesi&rsquo;nde &ccedil;alıştı. 2017 yılında do&ccedil;ent oldu. Halen Medeniyet &Uuml;niversitesi Edebiyat Fak&uuml;ltesi Felsefe B&ouml;l&uuml;m&uuml;&rsquo;nde &ouml;ğretim &uuml;yesidir. &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;&nbsp;

Muhammet Ali Koca

1989 yılında Bursa&rsquo;da doğdu. Uludağ &Uuml;niversitesi İlahiyat Fak&uuml;ltesi&rsquo;nden mezun oldu (2011). Marmara &Uuml;niversitesi Sosyal Bilimler Enstit&uuml;s&uuml;&rsquo;nde &ldquo;M&uuml;teahhir&ucirc;n D&ouml;nemi Eş&lsquo;ariyye Kel&acirc;mında Ma&lsquo;d&ucirc;mun Şeyiyyeti ve M&acirc;hiyetlerin Yaratılmışlığı Problemi&rdquo; adlı teziyle y&uuml;ksek lisansını (2013), İstanbul 29 Mayıs Sosyal Bilimler Enstit&uuml;s&uuml;&rsquo;nde &ldquo;Seyyid Şer&icirc;f C&uuml;rc&acirc;n&icirc;&rsquo;de Nefsin Mahiyeti ve Bilgi Teorisi&rdquo; konulu &ccedil;alışmasıyla doktorasını (2023) tamamladı. Halen Yalova &Uuml;niversitesi İslami İlimler Fak&uuml;ltesi&rsquo;nde araştırma g&ouml;revlisidir.

Salih Günaydın

Muhammed Yetim

Abdullah Demirci

Halit Alioğlu

Abdulkader Badlah

Mohammed Sulaiman

Osmanlı medreselerinde ders kitabı olarak okutulan Seyyid Şer&icirc;f el-C&uuml;rc&acirc;n&icirc;&rsquo;nin H&acirc;şiyet&uuml;&rsquo;t-Tecr&icirc;d&rsquo;inin yayımlanması Tecr&icirc;d literat&uuml;r&uuml; &uuml;zerine T&uuml;rk&ccedil;e ve Arap&ccedil;a olarak kaleme alınan bir ciltlik dirase/inceleme b&ouml;l&uuml;m&uuml; ve iki ciltlik Arap&ccedil;a tahkik olmak &uuml;zere &uuml;&ccedil; cilt olarak ger&ccedil;ekleştirildi.

Yapılan tahkik &ccedil;alışmasında,

a) &nbsp; &nbsp; &nbsp;Nas&icirc;r&uuml;dd&icirc;n-i T&ucirc;s&icirc;&rsquo;nin (&ouml;. 672/1274) felsefi kelama dair eseri Tecr&icirc;d&uuml;&rsquo;l-akāid&rsquo;i,

b) &nbsp; &nbsp; &nbsp;VIII. (XIV.) y&uuml;zyıl Eş&lsquo;ar&icirc; kelamcısı ve Ş&acirc;fi&icirc; fakihi Mahm&ucirc;d b. Abdurrahman el-İsfah&acirc;n&icirc;&rsquo;nin (&ouml;. 749/1349) bu eser &uuml;zerine yazdığı şerhi Tesd&icirc;d&uuml;&rsquo;l-kav&acirc;id&rsquo;i,

c) &nbsp; &nbsp; &nbsp;&Ccedil;ok y&ouml;nl&uuml; Hanef&icirc;-Eş&lsquo;ar&icirc; &acirc;limi Seyyid Şer&icirc;f el-C&uuml;rc&acirc;n&icirc;&rsquo;nin (&ouml;. 816/1413) bu şerh &uuml;zerine kaleme aldığı haşiyesi,

d) &nbsp; &nbsp; &nbsp;Bu haşiyeye dair kendisine ve bazı Osmanlı &acirc;limlerine ait notlar yer almaktadır.

Eser, Eşref Altaş, Muhammet Ali Koca, Salih G&uuml;naydın, Muhammed Yetim tarafından tahkik edildi. İslam Araştırmaları Merkezi&rsquo;nin (İSAM) İkinci Klasik D&ouml;nem Projesi kapsamında bir ciltlik inceleme b&ouml;l&uuml;m&uuml; ile birlikte &uuml;&ccedil; cilt olarak (I. cilt: inceleme, II ve III. ciltler: Arap&ccedil;a metin) hazırlanarak yayımlandı.

Kendisinden sonra gelen &ccedil;alışmaları etkileyen ve gelenek oluşturan klasik bir kelam metni olan Tecr&icirc;d&uuml;&rsquo;l-akāid, bu geleneği oluşturan şerh, haşiye ve t&acirc;liklerle birlikte &ouml;zellikle İslam eğitim tarihinde &ouml;nemli bir yer edinmiştir. Tecr&icirc;d literat&uuml;r&uuml;n&uuml;n erken şerhler kuşağının en meşhur metni İsfah&acirc;n&icirc;&rsquo;ye ait Tesd&icirc;d&uuml;&rsquo;l-kav&acirc;id ise, bu şerh &uuml;zerine &uuml;zerine kaleme alınan haşiyeler arasında en &ouml;nemlisi de hi&ccedil; ş&uuml;phesiz C&uuml;rc&acirc;n&icirc;&rsquo;nin haşiyesidir. Elinizdeki yayın, toplamda iki cilt tutacak olan ve &ouml;zenli bir tahkikle ortaya konan Arap&ccedil;a metin kısmının ilk cildinin yanı sıra, Tecr&icirc;d literat&uuml;r&uuml; &uuml;zerine T&uuml;rk&ccedil;e ve Arap&ccedil;a olarak kaleme alınan m&uuml;stakil bir dirase/inceleme cildinden oluşmaktadır. Bu &ccedil;alışma, d&ouml;rt katmanlı metin ilişkisini ve muhakkik notlarını rahat takip edilebilir bir tasarımla okuyucuya sunması y&ouml;n&uuml;yle ayrıcalık arz &nbsp;etmektedir. 
Yurt i&ccedil;inde baskısı ve dağıtımı &uuml;&ccedil; cilt olarak TDV Yayınlarınca yapılmakta olan eserin, yurt dışı baskısı ve dağıtımı iki cilt olarak Beyrut&rsquo;ta Darulrayaheen Yayınları tarafından yapılmaktadır.

Prestij versiyonunu almak i&ccedil;in <a href="https://www.diyanetvakfiyayin.com.tr/tr/urun/tesdidul-kavaid-fi-serhi-tecridil-akaid-i-ii-iii-takim-prestij">tıklayınız.</a>

Tesdīdu’l-Ḳavāʿid fī Şerḥi Tecrīdi’l-ʿAḳāʾid - Ḥāşiyetu’t-Tecrīd - ve meʿahu Minhuvātu’l-Curcānī ve’l-Ḥavāşī’l-Uḫrā, I-III

elLuma_fil_Hudus_ Münzir_seyhhasan_6_2023.jpg

İbrāhīm b. Muṣṭafā el-Ḥalebī el-Medārī

Münzir Şeyhhasan

XVIII. y&uuml;zyılda İstanbul&rsquo;da yaşayan ve &ccedil;ok y&ouml;nl&uuml; bir ilm&icirc; kişiliğe sahip olan Haleb&icirc; el-L&uuml;m&lsquo;a adlı eserinde kelam ilminin zor konularından olan hud&ucirc;s; kaza ve kader; teklifin ge&ccedil;erliliği ve hakikatini kapsamlı ve sistematik bir şekilde ele almıştır. Felsefe, kelam ve tasavvuf ilimlerinin unsurlarını dikkate alarak oluşturduğu usulle farklı ekollerin ilgili konular hakkındaki g&ouml;r&uuml;şlerini bir araya getirip değerlendirmeye t&acirc;bi tutmuş, onların zayıf bulduğu y&ouml;nlerini eleştirmekle kalmayıp kendi g&ouml;r&uuml;ş&uuml;n&uuml; de ortaya koymuştur.

Eser daha &ouml;nce M. Z&acirc;hid el-Kevser&icirc; (&ouml;. 1371/1952) tarafından neşredilmiştir (1939). Eserin bu neşrinde, &ouml;ncekinden farklı olarak tahkikte m&uuml;ellif n&uuml;shası kullanılmış, m&uuml;ellifin ve bazı talebelerinin n&uuml;sha kenarı notları eklenmiştir. B&uuml;t&uuml;n bunların yanında Kevser&icirc;&rsquo;nin neşri de ayrı bir n&uuml;sha olarak değerlendirilip, neşrin farklarına ve Kevser&icirc;&rsquo;nin esere d&uuml;şt&uuml;ğ&uuml; notlara dipnotlarda yer verilmiştir. Oluşturulan zengin taksim sistemi ve notlarla birlikte 12 şema ve tablo ile metnin daha iyi anlaşılabilir hale getirilmesine gayret edilmiş, başına m&uuml;ellif ve eseriyle ilgili geniş bir inceleme yazısı, sonuna da eserden istifadeyi kolaylaştıran &ccedil;ok y&ouml;nl&uuml; dizinler eklenmiştir.

Prestij versiyonu satın almak i&ccedil;in <a href="https://www.diyanetvakfiyayin.com.tr/tr/urun/el-luma-fil-hudus-vel-kidem-vel-kaza-vel-kader-ve-tahkkit-teklif-prestij">tıklayınız</a>. 
&nbsp;

el-Lumʿa fī’l-Ḥudūs̱ ve’l-Ḳıdem ve’l-Ḳażāʾ ve’l-Ḳader ve Taḥḳīḳi’t-Teklīf

ahkamulkuranilkerim_tur.jpg

Ebū Caʿfer Aḥmed b. Muhammed b. Selāme el-Ezdī eṭ-Ṭaḥāvī

Sadettin Ünal

&ldquo;Ahk&acirc;m&uuml;&rsquo;l-Kur&#39;&acirc;n&rdquo; sahasındaki ilk eserlerden biri olan ve yakın tarihe kadar tespit edilemeyen tek n&uuml;shanın ilk iki cildini teşkil etmektedir. Tamamı d&ouml;rt cilt olduğu tahmin edilen eserin &ouml;nemli &ouml;zelliklerinden biri fıkıh bablarına g&ouml;re telif edilmiş olmasıdır. Hanef&icirc; mezhebinin &ouml;nde gelen &acirc;limlerinden biri olan Tah&acirc;v&icirc;&rsquo;nin bu eseri fıkıh, tefsir ve hadis disiplinlerine ilgi duyan araştırmacı ve okuyucuların b&uuml;y&uuml;k &ouml;l&ccedil;&uuml;de istifade edecekleri bir kaynaktır. Eser Arap&ccedil;a&rsquo;dır.

Aḥkāmu’l-Ḳurʾāni’l-Kerīm I-II

marifetulkurrailkibar_tur.jpg

Şemsuddīn Ebū ʿAbdullāh Muḥammed b. Aḥmed b. ʿOs̱mān eẕ-Ẕehebī

Tayyar Altıkulaç

Muhaddis ve tarih&ccedil;i Zeheb&icirc;&rsquo;nin Hz. Osman&rsquo;dan başlayarak kendi d&ouml;nemine kadar &ouml;nde gelen Kur&rsquo;an ve kıraat &acirc;limlerini tanıttığı eseridir. Daha &ouml;nce iki kez neşredilen eserin bu neşri m&uuml;ellifin hayatının son yıllarına kadar yaptığı il&acirc;ve ve tashihleri ihtiva eden bir n&uuml;shaya dayanmakta olup (Millet K&uuml;t&uuml;phanesi, Ali Emiri B&ouml;l&uuml;m&uuml;, No. 2500) matbu n&uuml;shalardan birinde 721, diğerinde 734 biyografi yer alırken bu n&uuml;shadaki biyografi sayısı 1241&rsquo;dir. N&acirc;şir, geniş tahkik ve tahri&ccedil;lerden başka IV. cildi fihrist ve indekslere ayırarak araştırmacılara b&uuml;y&uuml;k &ouml;l&ccedil;&uuml;de kolaylık sağlamıştır. Genelde İsl&acirc;m&icirc; ilimler, &ouml;zelde kıraat ve tefsir disiplinlerinde &ccedil;alışan araştırmacılara hitap eden &ouml;nemli bir kaynak durumundadır.

&nbsp;

Maʿrifetu’l-Ḳurrāʾi’l-Kibār ʿalā’t-Ṭabaḳāt ve’l-Aʿṣār, I-IV

KitabutTevhid_tanitim_.jpg

Ebū Manṣūr Muḥammed b. Muḥammed el-Māturīdī es-Semerḳandī

Muhammed Aruçi

Bekir Topaloğlu

1932&rsquo;de (n&uuml;fus kaydına g&ouml;re 1936) Trabzon Of&rsquo;ta doğdu. İlk &ouml;ğrenimini burada tamamladıktan sonra İstanbul İmam-Hatip Okulu&rsquo;ndan (1959) ve İstanbul Y&uuml;ksek İslam Enstit&uuml;s&uuml;&rsquo;nden (1963) mezun oldu. Bir s&uuml;re İstanbul İmam-Hatip Okulu&rsquo;nda &ouml;ğretmenlik yaptı. Mezun olduğu enstit&uuml;de kelam asistanı oldu (1971). Enstit&uuml;lerin İlahiyat Fak&uuml;ltesi&rsquo;ne d&ouml;n&uuml;şt&uuml;r&uuml;lmesinden sonra 1983 yılında doktor, 1986&rsquo;da do&ccedil;ent, 1988&rsquo;de İslam felsefesi ve 1993&rsquo;te kelam alanında profes&ouml;r unvanını aldı. Emekliye ayrıldığı 2002 yılından sonra da TDV İsl&acirc;m Ansiklopedisi&rsquo;ndeki g&ouml;revini ve ilm&icirc; &ccedil;alışmalarını s&uuml;rd&uuml;ren Bekir Topaloğlu 10 Mart 2016 tarihinde vefat etti.&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;

Kit&acirc;b&uuml;&rsquo;t-Tevh&icirc;d, genelde İsl&acirc;m d&uuml;ş&uuml;ncesinin ve &ouml;zellikle M&uuml;sl&uuml;man n&uuml;fusun y&uuml;zde ellisinden fazlasını sinesinde barındıran Hanef&icirc;-M&acirc;t&uuml;r&icirc;d&icirc; ekol&uuml;n&uuml;n temel kaynaklarının başında yer alır. Eb&ucirc; Mans&ucirc;r el-Mat&uuml;r&icirc;d&icirc;&rsquo;nin Kit&acirc;b&uuml;&rsquo;t-Tevh&icirc;d&rsquo;inin Prof.Dr. Bekir Topaloğlu ve Dr. Muhammed Aru&ccedil;i tarafından hazırlanan tahkikli neşri İSAM tarafından yeni tasarım ve genişletilmiş dizinlerle tekrar okuyucununun istifadesine sunuldu.&nbsp;

İsl&acirc;m inan&ccedil; sistemini ilk defa savunmayı bir g&ouml;rev bilip kel&acirc;m y&ouml;ntemini kullanmaya başlayan &acirc;limlerin Mu&lsquo;tezile&rsquo;ye mensup olduğu hemen herkes tarafından kabul edilen bir husustur. Bunun yanında kel&acirc;m ilminin oluşmaya başladığı d&ouml;nemde yaşayan Eb&ucirc; Han&icirc;fe, onun vefatından yaklaşık bir asır sonra d&uuml;nyaya gelen Eb&ucirc; Mans&ucirc;r el-M&acirc;t&uuml;r&icirc;d&icirc; ve &ouml;mr&uuml;n&uuml;n son &uuml;&ccedil;te birlik kısmında S&uuml;nn&icirc; ak&icirc;deyi benimseyen Eb&uuml;&rsquo;l-Hasan el-Eş&lsquo;ar&icirc; de benzer bir metot kullanmışlardır. Bu &acirc;limlerin yakın ve uzak talebeleriyle birlikte teşkil ettiği S&uuml;nn&icirc; kel&acirc;m ekol&uuml; d&uuml;nya m&uuml;sl&uuml;manlarının y&uuml;zde doksanından fazlasını kendisine bağlamayı başarmıştır. S&uuml;nn&icirc; kel&acirc;m ekol&uuml;n&uuml;n Eş&lsquo;ar&icirc; tarafından kurulduğu yolundaki kanaat yaygınlık kazanmışsa da g&uuml;n&uuml;m&uuml;ze intikal eden ilk d&ouml;neme ait eserlerin incelenmesi halinde bu fonksiyonun Eb&ucirc; Mans&ucirc;r el-M&acirc;t&uuml;r&icirc;d&icirc; tarafından icra edildiği ortaya &ccedil;ıkar. M&acirc;t&uuml;r&icirc;d&icirc;&rsquo;nin Kit&acirc;b&uuml;&rsquo;t-Tevh&icirc;d&rsquo;inin metot, muhteva ve istidl&acirc;l şekilleri a&ccedil;ısından sonraları kaleme alınan kel&acirc;m eserlerinin kaynağı durumunda olduğu ink&acirc;r edilemeyecek bir ger&ccedil;ektir.

Yurt i&ccedil;i baskısı ve dağıtımı TDV Yayınlarınca yapılmakta olan eserin, yurt dışı baskısı ve dağıtımı Beyrut&rsquo;ta İrşad Kitabevi tarafından yapılmaktadır.

Satın almak i&ccedil;in <a href="https://www.diyanetvakfiyayin.com.tr/tr/urun/kitbut-tevhd-prestij">tıklayınız.</a>

Kitābu’t-Tevḥīd